Kocaeli Ilimiz

[Misafir]

Düğün
Yörede genellikle söz kesimi için kız evine giden damat anası gelinimi getirin diye seslendikten
sonra yere kumaş serer ve kız bunun üstünden yürüyerek kaynanasının önünde oturur.
Kıza takılar takılır ve armağanlar verilir.
İki üç hafta sonra erkeğe nişan takılır, kız evi iki tepsi baklava gönderir.
Düğün çeyiz asmayla başlar. Bazı çevrelerde ilk gün gelin ve güvey çörekleri yapılır,
kız evinde kadınlar, erkek evinde erkekler toplanır.
Gece yarısından sonra mumlarla "Heyamola" çekilerek oğlan evine gelinir, eğlenceler sabaha
kadar sürer. Yörede kına gecesine "Düri" gecesi de denir.
Gelin daha çok Perşembe günü alınır. Gelini almaya damadın sağdıcının önderliğinde gidilir.
Damat gelin alayını kapıda karşılar ve gelin arabadan indikten sonra bıçağını çekerek kapıya
saplar, birlikte içeri girerler. Topluca yatsı namazı kılındıktan sonra dini nikah kıyılır.
Doğum
Gebenin midesinin yanması bebeğin saçlarının çıkmasına, gebelik çillenmesi doğacak çocuğun
kız olacağına yorulur.
Çocukları yaşamayanlar, yeni doğmuş bebeklerini hiç çocuğu ölmemiş kadının koynundan geçirirler.
Anne ve çocuğu kırk gün geçtikten sonra komşular götürülür. Her gidilen evden yeni
doğan bebeğin dölünün bereketli olması için yumurta verilir.
Yörede çocukların tek sayılı yaşlarda sünnet ettirilmesinin daha uygun olduğu kabul edilir.
YÖRESEL YEMEKLER:
Yöredeki kültürel çeşitlilik ve kozmopolit yapı beslenme biçimlerinde de çeşitlilik yaratmaktadır.
Tarımda çağdaş yöntemlerin kullanımı, ülke genelinin üstündedir.
Bu, sebze üretiminde yoğunlaşmaktadır.
Anadolu'da beslenme temel olarak unlulara dayanırken, Kocaeli'nde sebze-meyve tüketimi öne
çıkmaktadır. Karadeniz'den göçlerle, karalahananın da yaygınlaştığı görülmektedir.
Ancak kurutma, turşu ve komposto gibi ev konserveciliği giderek azalmaktadır.
Yarımca kirazı, Değirmendere fındığı, Kandıra yoğurdu, hindi dolması ev peyniri,
İzmit pişmaniyesi bu yörelerin adıyla özdeşleşmiştir.
Yöremizin yerlileri olan Manavlar'ın köylerinde yöresel yemekler varlığını sürdürmektedir.
Bu yemeklerden bazıları;
Çorbalar: Tarhana, Umaç, Bulamaç,
Et Yemekleri: Yahni, Kavurma, Tavuklu Keşkek, Çiğceli Kavurma
Sebze Yemekleri: Mantar Yemeği, Ebe Gümeci, Mancar Yemeği( Çiçekli Mancar )
Hamur İşleri: Ev Makarnası, Gözleme, Cizleme (Akıtma), Lokum, Mantar Böreği, Çiğceli Yumurta,
Cevizli Börek
Tatlılar: Höşmerim ( Peynir Tatlısı), Kuru Helva, Otur Fatma Tatlısı, İrmik Helvası,
Kübe Tatlısı ve çeşitli Sarma ve Dolmalar.
YÖRESEL GİYİM:
İlin nüfus yapısındaki çeşitlilik, giyim-kuşamına da yansımıştır.
Geleneksel yapının sürdüğü 1960'lara kadar ildeki giysiler oldukça çeşitlilik göstermektedir.
Bu, göçmen kesimlerde daha belirgindir.
Çerkez, Abaza ve Gürcülerin giyiminde Kafkas etkisi görülmektedir.
Yöresel giysi denildiğinde ilk akla gelen ilimizin yerlileri olan Manavların giysileri olmaktadır.
Bu kesimin giysileri Manav köylerindeki orta yaş kadınlarımızda özgün yapısını sürdürmektedir.
Kadın giysileri; başta, ön tarafı oyalı tepelik fes eşarpla başa bağlanmakta onun üzerinde kuşak
hizasına kadar inen uçları oyalı atkı örtülmektedir.
Gövdede içlik üstünde yakasız gömlek ve en üstte kalça hizasına kadar inen ceket giyilmektedir.
Ceket üzerinden kemer bağlanmaktadır. Gövde altında diz altına kadar inen şalvar bulunmakta,
ayakta da özgü çorap ve siyah kundura giyilmektedir.
Erkeklerde klot pantolon, yakasız gömlek, belde özgün şal kuşak, başta püsküllü örgü fes
ve ayakta siyah ayakkabı bulunmaktadır.
Kandıra ve Karamürsel'in köylerinde yer yer geleneksel giysilerden renkli şalvara ,
renkli ve desenli basma entariye, ak yazma ya da " serpme" denilen geniş,
uçları püsküllü başörtülere rastlanmaktadır.
HALK OYUNLARI VE FOLKLOR:
Yörede değişik bölgelerden gelen toplulukların getirdikleri oyunlar görülür.
Her topluluk geldiği yerin oyunlarını yaşatmaya çalışmıştır.
Yalnız Kandıra ve Karamürsel bir ölçüde geleneksel bütünlüğünü koruyabilmiştir.
İlimizde, Balkanlardan, Karadeniz ve Doğu Anadolu Bölgesi'nden gelen topluluklar ve Çerkezler
bulunmaktadır. Kimi köylerde horon, hora ve karşılamalar, kasap oyunları, zeybekler ve Çerkez
oyunları oynanmaktadır. Bunlarda öbür yörelerdekinden ayrı bir özellik görülmemektedir.
İlimizin ilk yerlileri olan Manavların maalesef henüz derlenememiştir.
Ancak merkez ilçemizin tamamı ile diğer ilçe merkezlerimiz dışında kalan köylerimizin büyük
bir bölümünde yöresel oyunlar oynanmaktadır.
Müziklerinin ince sazlarla ( Klarnet, Keman, Cümbüş, Darbuka, veya Küçük Davul) çalındığı oyunlar;
erkeklerde kaşıkla ve bireysel oyunlar şeklinde,kadınlarda gruplar halinde kaşıklı veya kaşıksız
olarak oynanır.
Kına gecelerinde kapalı mekanlarda bir kadının ritim tutarak sözlü türküleri eşliğinde oynanır.
Doğu Karadeniz Bölgesi'nden gelen insanlarımızın yoğun olarak yaşadığı yerleşim birimlerinde kemençe
veya Karadeniz davul-zurnası eşliğinde horon türü oyunlar şeklindedir.
Oyunlar Kocaeli'de yaşayanlara özgü bir karakter kazanmamıştır.
Oyunlar asıl yöresindeki isim ve figürlerle aynıdır.Balkan Türkleri-Muhacırlar 1920'li yıllarda
geldikleri ve daha sonraki yıllarda yöreden gelebilecek göçlerle takviye olmadıkları için oyunlarda
yöresel özgünlüklerini kaybetmişler ve modernize olan kent yaşamına uyum sağlamışlardır.
Kafkas göçmenlerinden Çerkezler ve Abazalar daha çok İzmit ve çevresinde birkaç köy ve
beldemizde özgün yapılarını koruyabilmiştir.
Buralarda akordiyon veya tuşlu sazlar eşliğinde Kafkas oyunları oynanmaktadır.
Gürcüler de ise Artvin'den gelenler Artvin oyunları, diğerleri ise kemençe eşliğinde horon türü
oyunlar oynamaktadır.
Doğu ve Güneydoğu Anadolu'dan gelenler ise davul-zurna eşliğinde halay türü oyunlar oynamaktadır.